Na Scenie Piotra i Pawła

W niedzielę, 14 października o godz. 17.00, w auli Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach miało miejsce uroczyste otwarcie Sceny Piotra i Pawła. W jego ramach organizatorzy zaprosili na prezentację poezji księdza Jana Twardowskiego w wykonaniu znanej aktorki i zarazem osoby, która cały swój wolny czas od lat poświęca osobom niepełnosprawnym – Anny Dymnej. Podczas uroczystej inauguracji Sceny Piotra i Pawła, nad którą patronat honorowy objął m.in. ks. Arcybiskup Wiktor Skworc, wystąpił także reaktywowany Absurdalny Kabaret i Kabaret „Drzewo a gada".

Działający w latach 1993–2005 Absurdalny Kabaret to kabaret osób niepełnosprawnych intelektualnie, który był niezwykłym zjawiskiem w kulturze polskiej. Był zwycięzcą prestiżowej PAKI w Krakowie, zawsze ciesząc się ogromnym aplauzem ze strony swej widowni. Trzykrotnie brał też udział w przeglądzie „Albertiana”. To właśnie wokół niego i kabaretu „Drzewo a gada” powstała idea integracyjności Sceny Piotra i Pawła.

To ważne dla kultury Śląska, ale i w skali ogólnopolskiej wydarzenie zgromadziło niespodziewaną dla organizatorów liczbę widzów. Aula Wydziału Teologicznego tylko dzięki dziesiątkom krzeseł dostawianych przez młodych wolontariuszy mogła pomieścić wszystkich uczestników. Jest to z pewnością zasługą samych wykonawców i organizatorów ale także instytucji – w tym medialnych – patronujących imprezie. Jednym z nich była Telewizja "Silesia", która nakręciła krótką relację z tego wydarzenia.

Funkcję koordynatora Sceny Piotra i Pawła pełni pani Bogumiła Wazl. Ona też podjęła się prowadzenia spektaklu. Powitała panią Annę Dymną, dziękując, że mimo rozlicznych zadań zawodowych i społecznych przyjęła zaproszenie na "spotkanie umówione" ze Sceną Piotra i Pawła. Powitała także Gości, którzy objęli to wydarzenie swoim patronatem, a wśród nich m.in. Panią wicemarszałek województwa śląskiego Aleksandrę Przydryga-Gajewską,  ks. Tomasza Nowaka – oficjalnego przedstawiciela Księdza Arcybiskupa Wiktora Skworca, przedstawiciela Kurii Archidiecezjalnej – ks. Romana Chromego, byłego proboszcza parafii Piotra i Pawła – ks. Pawła Buchtę, który uczestniczył we współtworzeniu Sceny Piotra Pawła i przez wiele lat udzielał gościny obu kabaretom a także proboszcza katedry Chrystusa Króla w Katowicach – ks. Stanisława Puchałę. Po słowach podziękowania adresowanych do wszystkich, którzy przyczynili się do otwarcia Sceny Piotra i Pawła – w tym licznych wolontariuszy – dokonano uroczystego przecięcia czerwonej wstęgi, trzymanej przez artystów Absurdalnego Kabaretu. Wstęgę przecięli: Pani Anna Dymna, Pani Wicemarszałek Aleksandra Przydryga-Gajewska oraz ks. Tomasz Nowak.

W krótkiej przemowie Pani Wicemarszałek poprosiła widzów o uhonorowanie oklaskami koordynatorki Sceny i dzisiejszej konferansjerki Pani Bogumiły Wazl. Bez jej starań Scena nie mogłaby zaistnieć. Obiecała, że ze swej strony także uczyni wszystko, aby Scena Piotra i Pawła rozwijała się, a "ludziom, którym żyje się nieco gorzej niż osobom w pełni sprawnym, żyło się trochę lepiej".

Następnie widzowie mogli poznać historię powstania i pracy artystycznej Absurdalnego Kabaretu, zainicjowanego wiele lat temu przez ks. Marka Wójcickiego, złożonego z niepełnosprawnych intelektualnie artystów, pensjonariuszy chorzowskiego Domu Pomocy Społecznej "Republika" oraz młodszego Kabaretu "Drzewo a gada", którego głównym artystą jest niepełnosprawny, spastyczny chłopiec – Patryk Laksa. Twórcą obu Kabaretów oraz autorem tekstów jest ks. Marek Wójcicki.

Reaktywowany Absurdalny Kabaret, w skład którego wchodzi jeden z członków pierwszego Absurdalnego Kabaretu – Jacek oraz nowi artyści: Iza i Marcin – spotkał się z niezwykle ciepłym przyjęciem a jego teksty wzbudzały szczere rozbawienie. Ksiądz Wójcicki zauważył że to jest kabaret, który działa nieustannie – zarówno na scenie jak i poza nią, np. w małej przestrzeni jego samochodu. Na poparcie tego stwierdzenia przytoczył kilka anegdot, które rodziły się spontanicznie podczas licznych podróży.

Po występie Absurdalnego Kabaretu przyszła kolej na kabaret "Drzewo a gada". Kabaret ten wygrał niedawno w Oleśnie 13. Ogólnopolski Przegląd Piosenki Poetyckiej. Wygrał z 18 innymi wykonawcami, z których większość to absolwenci szkół muzycznych. To zwycięstwo cieszy, tym bardziej że jest przepustką do udziału w przyszłorocznym, prestiżowym przeglądzie piosenki studenckiej w Krakowie. W skład Kabaretu "Drzewo a gada" wchodzi kilku muzyków, wokalista Jakub ze szpotawą stopą pochodzący z wielodzietnej rodziny oraz recytujący skecze i monologi niepełnosprawny, spastyczny Patryk Laksa. Publiczności zebranej na "Scenie Piotra i Pawła" zaprezentowali oni zestaw bardzo interesujących utworów, którymi wygrali Festiwal w Oleśnie oraz kilka monologów w wykonaniu Patryka. Artysta w niezwykle dowcipny sposób starał się przybliżyć widzom trudną codzienność człowieka niepełnosprawnego. Ksiądz Marek zachęcił do zakupu płyt zarówno Absurdalnego Kabaretu jak i Kabaretu "Drzewo a gada".

W przerwie imprezy poprosiłam Patryka Laksę aby skierował kilka słów do swoich młodszych i starszych "towarzyszy niedoli" związanych ze wspólnotą Apostolstwo Chorych, zwłaszcza tych, który życie często przebiega w izolacji od świata ludzi zdrowych. Powiedział m.in.: "Myślę, że nic więcej nie trzeba, jak wierzyć w siebie. To nam wystarczy, abyśmy mogli robić wielkie rzeczy. Każdy człowiek ma jakieś zdolności, ma w sobie coś takiego, co go wyróżnia od innych. Trzeba po prostu więcej wiary, a reszta przyjdzie sama". Patryk opowiedział mi też historię swoich początków scenicznych, podkreślając ogromny udział ojca, który zainspirował go i pomógł rozwinąć naturalne skłonności. Patryk od wczesnego dziecka uwielbiał bowiem scenę i kabarety, a będąc w towarzystwie kochał opowiadać dowcipy i rozśmieszać innych. Ojciec Patryka zauważył to i nawiązał kontakt z ks. Markiem Wójcickim twórcą Absurdalnego Kabaretu. Tacie Patryka bardzo spodobała się idea  artystycznego uaktywnienia osób niepełnosprawnych i postanowił "wkręcić" w to swego syna. I tak z idei Absurdalnych zrodził się kabaret "Drzewo a gada". Głęboko w serce zapadło mi ostatnie zdanie, które usłyszałam od Patryka: "Obojętnie kim człowiek jest i jaki jest – i tak może bardzo wiele".

Po przerwie przyszedł czas na spotkanie z Panią Anna Dymną, która wyjaśniła, dlaczego zdecydowała się czytać utwory "magicznego poety", jakim jest dla niej Ksiądz Jan Twardowski. To poeta najczęściej wydawany w Polsce, który w swoich wierszach "małych jak biedronki", w prostych słowach potrafił pisać o sprawach wielkich, ważnych i trudnych. Wspominając swoje spotkania z Księdzem Twardowskim, zwłaszcza ostatnie z nich, tuż przed jego śmiercią, powiedziała: Pierwszy raz w życiu widziała uśmiechniętą śmierć. Ksiądz Jan miał taką jasną śmierć! Był uśmiechnięty, czysty i jasny jak jego wiersze".

Trudno przelać na papier doznania, jakie stały się moim – i zapewne nie tylko moim – udziałem, kiedy p. Anna Dymna czytała znane mi a jednak jakby inne strofy. Strofy gdzie Bóg, teologia, mistyka, wszechświat, miłość, radość, grzech, ból, samotność i śmierć stoją tuż obok dziecka, biedronki, mrówki, żółtego kaczora, niewierzących drzew, skakanki, trumny i kropli mleka. Poeta na nowo odczytany, słowa, które samemu chciałoby się powiedzieć, gdyby się miało w sobie choć cząstkę poetyckiej duszy Księdza Jana.

Po spektaklu, odpowiadając na moją prośbę o kilka słów dla czytelników i członków Apostolstwa Chorych, Pani Anna Dymna zadedykowała im fragment jednego z czytanych wcześniej wierszy ks. Jana Twardowskiego. Oto on:
 

Nie pisz, że los Ciebie kopnął
nie ma sytuacji bez wyjścia
Kiedy Bóg drzwi zamyka
– to otwiera okno.

Odetchnij popatrz
spadają z obłoków
małe wielkie nieszczęścia
potrzebne do szczęścia

---

Bilety na kolejne spotkania Sceny Piotra i Pawła, w cenie 10 zł, można nabywać w Auli Wydziału Teologicznego w Katowicach, ul. Jordana 18:

– w dni powszednie w godz. 12.30–13.30 oraz 17.00–18.00
– w sobotę w godz. 12.30–13.30
– dwie godziny przed spotkaniem

Relacje i zaproszenia, Wydarzenia