Święty od migdałków

3 lutego Kościół obchodzi pamiątkę męczeństwa św. Błażeja. Święty ten pochodził z Cezarei Kapadockiej. Błażej studiował filozofię, został jednak lekarzem. Po pewnym czasie porzucił swój zawód i rozpoczął życie na pustyni. Stamtąd wezwano go na stolicę biskupią w położonej nieopodal Sebaście.

Podczas prześladowań za cesarza Licyniusza uciekł do jednej z pieczar górskich, skąd nadal rządził swoją diecezją. Ktoś jednak doniósł o miejscu jego pobytu. Został aresztowany i uwięziony. W lochu więziennym nadal umacniał swój lud w wierności Chrystusowi. Kiedy namowy i groźby wobec niezłomnego biskupa okazały się daremne, zastosowano wobec niego najokrutniejsze tortury, by zmusić go do odstępstwa od wiary, a za jego przykładem skłonić do apostazji innych. Ścięto go mieczem prawdopodobnie w 316 roku.

Z pobytem św. Błażeja w więzieniu łączy się historia cudownego uleczenia przez niego syna pewnej kobiety, któremu gardło przebiła ość i nie można było jej usunąć. Chłopcu groziło uduszenie. Dla upamiętnienia tego wydarzenia Kościół do dziś w dniu św. Błażeja błogosławi gardła. Inna historia opowiada o ubogiej kobiecie, która przyniosła biskupowi do więzienia pokarm i świecę. Po śmierci świętego, zgodnie z danym przez niego zaleceniem, obchodziła rocznicę jego męczeństwa rozdając jałmużnę i spotykając się z przyjaciółkami przy zapalonych świecach. Dzięki temu czczące pamięć św. Błażeja kobiety otrzymały wiele łask dla duszy i ciała.

Być może ta ostatnia historia leży u źródeł występującego na terenie Polski, Czech i Niemiec zwyczaju błogosławienia świec woskowych. W Polsce takie małe świece, zwano „błażejkami”. Niesiono je do poświęcenia i dotykano nimi gardła. Przedsoborowe księgi obrzędów liturgicznych zawierały specjalne formuły święcenia w dzień św. Błażeja nie tylko świeczek, ale również owoców – najczęściej jabłek – chleba, wina oraz wody. Podawano je później, stosownie do potrzeb, chorym uskarżającym się na bóle gardła. Ufam, że doczekam kiedyś powtórnego upowszechnienia tego zapomnianego rytuału? To przecież właśnie luty bywa często miesiącem srogiego nawrotu zimy, a więc i masowego występowania wszelakich dolegliwości gardła. Mądrość ludowa wiązała z dniem św. Błażeja również przysłowia, odnoszące się do pogody: „Deszcz na świętego Błażeja – słaba wiosny nadzieja” albo „Gdy śnieg na świętego Błażeja, pogodna będzie Wielka Niedziela”.

W ikonografii św. Błażej przedstawiany jest jako biskup w infule, w prawej ręce trzyma pastorał, w lewej zapalone pochodnie lub świece. Niekiedy malowany jest jako pustelnik otoczony przez zwierzęta, które według legendy zbiegały się do jaskini, w czasie, gdy krył się przed prześladowcami. Czasem obrazy ukazują go w scenie więziennej z na wpół umarłym chłopcem.

LITANIA DO ŚW. BŁAŻEJA

Kyrie elejson, Chryste elejson, Kyrie elejson.
Chryste usłysz nas, Chryste wysłuchaj nas.
Ojcze z nieba Boże, zmiłuj się nad nami.
Synu, Odkupicielu świata Boże, zmiłuj się nad nami.
Duchu święty Boże, zmiłuj się nad nami.
Święta Trójco jedyny Boże, zmiłuj się nad nami.
Święta Maryo, módl się za nami.
Święta Boża Rodzicielko, módl się za nami.
Święta Panno nad Pannami, módl się za nami.
Święty Błażeju, szlachetny w swoim człowieczeństwie, módl się za nami,
Święty Błażeju, wzorze życia chrześcijańskiego,
Święty Błażeju, przykładzie gorliwości biskupiej,
Święty Błażeju, pocieszycielu smutnych i strapionych,
Święty Błażeju, gorliwy o chwałę Bożą,
Święty Błażeju, zabiegający o wzorowe życie chrześcijan,
Święty Błażeju, nieugięty w świętej wierze,
Święty Błażeju, mężnie znoszący złość oprawców,
Święty Błażeju, przyozdobiony palmą męczeństwa,
Święty Błażeju, patronie lekarzy i służby zdrowia,
Święty Błażeju, obdarzony łaską leczenia chorób gardła,
Święty Błażeju, opiekunie chorych i cierpiących,
Święty Błażeju, wspomożycielu w każdej potrzebie.
Przez męczeństwo świętego Błażeja obdarz nas, Panie, prawdziwą wolnością ducha, wysłuchaj nas, Panie.
Przez męczeństwo świętego Błażeja daj nam, Panie, abyśmy zawsze zachowali nienaruszoną wiarę, wysłuchaj nas, Panie.
Przez męczeństwo świętego Błażeja spraw, Panie, abyśmy mężnie znosili utrapienia życia, wysłuchaj nas, Panie.
Przez męczeństwo świętego Błażeja daj, Panie, abyśmy pokonali zasadzki szatana, ciała i świata. wysłuchaj nas, Panie.
Módlmy się:
Wszechmogący i miłosierny Boże, za wstawiennictwem świętego Błażeja, biskupa i męczennika, któremu dałeś nieugiętą stałość w cierpieniach, otocz nas Swoją opieką i wybaw od chorób i zasadzek nieprzyjaciół. Przez Chrystusa, Pana naszego. Amen.

Któż z nas nie chorował na anginę i kogo z nas nie bolało gardło? Wszyscy przez to przeszliśmy i pewnie jeszcze nieraz przejdziemy. Tutaj św. Błażej z pewnością pomoże. Moją uwagę w dzisiejszym obrzędzie błogosławienia gardeł przykuwa jednak inny szczegół – być może nieco pomijany przy tej okazji. Otóż do św. Błażeja modlimy się nie tylko o zdrowe gardło i migdałki. Prosimy go także o zdrowie naszej mowy. Prosimy, by strzegł naszego języka przed grzechem obmowy, plotkarstwa, osądzania i kpiny. Prosimy, by stał na straży naszych warg i pomagał wypowiadać dobre słowa: pocieszenia, troski, otuchy i miłości. Prosimy go także o pomoc, gdy zapragniemy wielbić Boga naszym językiem. Św. Błażej pomaga, aby nasz język był narzędziem miłości i dobra.

Cogiel Renata Katarzyna, Autorzy tekstów, Najnowsze, Orędownicy dnia