Wielowymiarowość cierpienia

Znajdziesz tu wszystko – no może prawie wszystko – o cierpieniu. Piszę „prawie” – gdyż ostatecznie ludzkie cierpienie ciągle pozostanie dla nas tajemnicą. Książka „Wielowymiarowość cierpienia” piórem kompetentnych specjalistów podejmuje próbę „oswojenia” nas z tą tajemnicą i refleksyjnego zbliżenia się do rozpoznania przyczyn i uwarunkowań różnych rodzajów cierpienia. Bo człowiek cierpi nie tylko fizycznie; z powodu choroby, niepełnosprawności, dolegliwości podeszłego wieku. Szeroko pojęte cierpienia duchowe, w konsekwencji związane niemal zawsze z utratą lub znacznym obniżeniem wiary w sens życia, potrafią niszczyć człowieka na równi, a nieraz nawet bardziej, niż cierpienia fizyczne. Stąd tak ważne wydaje się ich rozpoznanie, nazwanie i szukanie sposobów zapobiegania im lub... akceptacji.

Zespół redakcyjny tej zbiorowej pracy wielu autorów postanowił usystematyzować efekty ich twórczego wysiłku w czterech głównych działach.

Pierwszy z nich zatytułowany „Biologiczno-medyczny wymiar cierpienia” próbuje zdefiniować cierpienie i ból oraz wskazuje na jego główne źródła. Sporo uwagi poświęca więc psychicznym źródłom cierpienia u osób, których umysł jest zdrowy, ale też osobno cierpieniu obecnemu w zaburzeniach psychicznych. Dwa artykuły podejmują tematykę depresji i możliwości jej łagodzenia. Autorzy nie uciekają od tematów trudnych, związanych z ludzką agresją czy przemocą rówieśniczą, ale dotykają i tak powszechnych zjawisk, jak cierpienie związane z procesem starzenia się czy lęk towarzyszący osobom z niewydolnością serca.

Rozdział drugi „Filozoficzno-kulturowy wymiar cierpienia” zwraca uwagę na różne sposoby przeżywania przez człowieka własnych nastrojów i emocji, co rzutuje na jego sposób odbierania rzeczywistości, jako wolnej od cierpienia lub przepełnionej cierpieniem. Autorzy próbują także rozpoznać sens cierpienia w perspektywie analizy egzystencjalnej oraz analizują stany tak powszechnie znane jak ból związany z przeżywaniem żałoby i cierpienie wynikające ze świadomości nieuchronności własnej śmierci. Pochylają się również na zagadnieniem lęku i samotności nieodłącznie związanym z cierpieniem i starością.

„Społeczny wymiar cierpienia” analizują autorzy trzeciego rozdziału książki „Wielowymiarowość cierpienia”. Powraca m.in. temat żałoby, czyli życia i cierpienia po śmierci bliskich ze szczególnym uwzględnieniem jej aspektów społecznych. Autorzy źródło cierpienia rozpoznają również w szeroko pojętej rywalizacji, która staje się niejako wizytówką współczesności. Także niepełnosprawność może stać się źródłem cierpienia i to nie tylko w sensie fizycznego bólu; częściej związane jest z brakiem jej akceptacji przez niepełnosprawnego lub jego otoczenie, nieraz dotyczy też cierpienia, jakie determinuje cały życie rodziny dziecka niepełnosprawnego.

Ostatnia, najbardziej obszerna część książki nosi tytuł „Psycho-pedagogiczny wymiar cierpienia”. Sporo uwagi poświęcono w niej cierpieniu związanemu z dzieckiem – jego niepełnosprawnością, chorobą, odejściem. Autorzy starali się spojrzeć na cierpienie oczami  dziecka, ale mówią także o doświadczeniach rodziców po wczesnej utracie dzieci czy rodziców żyjących ze świadomością niepełnosprawności własnych dzieci, która może stwarzać pewne zagrożenia dla prawidłowego funkcjonowania rodziny. Autorzy nie uciekają od tematyki cierpienia związanego z chorobą terminalną, dostrzegają konieczność specjalnego oddziaływania na rodziny takich ludzi. Cenne są zwłaszcza zawarte w tej części książki refleksje wyprowadzone na podstawie doświadczeń zdobytych podczas opieki hospicyjnej. Zauważono również trudy i cierpienia duszpasterza hospicyjnego, cierpienia zawodowe lekarza, cierpienia matek samotnie wychowujących swoje dzieci i pedagogów, którym dane było stanąć oko w oko z cierpieniem uczniów.

Choć to obszerne dzieło z pewnością i tak nie wyczerpuje tematyki rozmaitych twarzy cierpienia i nie dostarcza gotowych recept na sposoby radzenia sobie z nim, warto – za Autorką „Wstępu” – Panią Ireną Obuchowską – podkreślić, że „Ujmowanie cierpienia z różnej perspektywy wycisza bunt przeciwko niemu, a odwoływanie się w tekście do myśli filozofów pozwala na pogłębione zrozumienie różnych ludzkich postaw. Także tej szczególnie trudnej do zaakceptowania, że cierpienie jest swoistą szansą rozwoju człowieka, którą może on wykorzystać lub utracić”.

--------------------------------------------

„Wielowymiarowość cierpienia”, Praca zbiorowa pod red. naukową Józefa Binnebesela, Jacka Błeszyńskiego i Zbigniewa Domżała. Wydawnictwo Naukowe Wyższej Szkoły Edukacji Zdrowotnej w Łodzi, Łódź 2010.

Adres Wydawnictwa:

ul. hm. A. Kamińskiego 21, 90-229 Łódź
Tel. 42 678-78-25

Dajmund Danuta, Autorzy tekstów, Najnowsze, Dobra książka