Oczy świętej Łucji

Któż z mojego pokolenia nie kocha pięknej i nostalgicznej piosenki „Santa Lucia”, znanej i chętnie śpiewanej na całym świecie. Tą włoską pieśń poświęcono chrześcijańskiej dziewicy i męczennicy z przełomu III i IV wieku – św. Łucji. Jej życie związane jest z założonym 7 wieków przed Chrystusem miastem Syrakuzy. W czasach Łucji Syrakuzy były stolicą niezależnego państwa – Sycylii.  Oprócz Łucji z miastem tym związanych jest jeszcze kilku innych świętych, ale to ona wiedzie wśród nich zdecydowany prym. Znawcom tematu Syrakuzy kojarzą się też zapewne z Archimedesem – największym starożytnym matematykiem, który zginął ok. 212 r., broniąc miasta przed Rzymianami.

Łucja przyszła na świat prawdopodobnie około 286 roku w jednym z najznakomitszych rodów. Jej przyszłość już we wczesnym dzieciństwie zaplanowano w najmniejszych szczegółach. Po osiągnięciu odpowiedniego wieku miała poślubić pewnego bogatego młodzieńca, ale los, a raczej Opatrzność zrządziła inaczej. Kiedy zachorowała jej matka Łucja postanowiła odbyć pielgrzymkę do grobu św. Agaty w Katanii, aby tam modlić się dla niej o zdrowie. Wróciła stamtąd odmieniona. Podania głoszą, że Łucji ukazała się św. Agata przepowiadając, że czeka ją męczeńska śmierć poprzedzona wieloma ofiarami. Po powrocie do domu Łucja stanowczo odmówiła zamążpójścia, złożyła też ślub czystości, a swój majątek rozdała ubogim. Kiedy wybuchło najkrwawsze w dziejach Kościoła prześladowanie chrześcijan, człowiek, który miał zostać jej mężem skorzystał z okazji, żeby się zemścić i doniósł na swą niedoszłą małżonkę, że wyznaje ona wiarę w Chrystusa. Wyrok mógł być tylko jeden – kara śmierci przez ścięcie mieczem. Według ciągle żywych legend Łucja słynęła z niezwykle pięknych oczu, które wzbudzały powszechny podziw. Nie inaczej było z oprawcami dziewczyny. I oni nie potrafili ukryć swojego zachwytu. Wtedy Łucja kazała je sobie wyłupić. Na pamiątkę tego wydarzenia podczas procesji urządzanej co roku w Syrakuzach w dniu jej święta niesie się tzw. „oczy św. Łucji”, a ona sama czczona jest jako patronka ludzi dotkniętych chorobami wzroku i niewidomych.  Modlili się i nadal modlą za jej wstawiennictwem mali i wielcy tego świata. Wśród jej czcicieli był nawet tracący wzrok Dante. Wyrok ścięcia mieczem wykonano 13 grudnia ok. 304 r. Łucja miała wówczas zaledwie 23 lata.

Dość burzliwe były dzieje relikwii Świętej Łucji. Jej ciało złożono w katakumbach, nad którymi już w VI wieku stał kościół i klasztor, któremu patronowała. Papież Grzegorz I Wielki dodał imię św. Łucji do kanonu Mszy świętej. Także w Rzymie powstał kościół poświęcony tej świętej. Wzniesiono go z polecenia papieża Honoriusza I. Aby ochronić relikwie Świętej przed zniszczeniem w czasach cesarza Leona III przeniesiono je na jakiś czas do Corfino w Abruzzach. Ostatecznie w 1204 r. krzyżowcy zabrali je z Syrakuz i wywieźli do Wenecji. Wenecjanie szybko pokochali świętą męczennicę. W 1313 r. wystawiono ku jej czci osobny kościół, w którym złożono jej szczątki. Z czasem trzeba było kościół zburzyć z uwagi na konieczność zbudowania dróg w 1860 r.. Przeniesiono je więc do kościoła św. Jeremiasza, skąd w 1981 r. zostały wykradzione. Obecnie relikwie św. Łucji umieszczone są w kaplicy nad jednym z kanałów w Wenecji, a nad jej zewnętrznym szczytem z daleka lśni postać Świętej, którą obrali sobie za swoją patronkę weneccy gondolierzy. Dokładnie 10 lat temu doczesne szczątki św. Łucji powróciły do Syrakuz, lecz mieszkańcy Wenecji traktują jej „wyprowadzką” tylko jako czasowe odwiedziny w Syrakuzach. Święta Łucja patronuje rozmaitym szpitalom, domom starców i szkołom na całym niemal święcie. Choć nie bardzo wiadomo z jakiego powodu, ani jak do tego doszło, na swą szczególną patronkę u schyłku XIX wieku wybrali św. Łucję także Szwedzi. Co roku organizowane są na jej cześć specjalne pochody.

Do czasu wprowadzenia przez papieża Grzegorza XII reformy kalendarza w 1582 r. wspomnienie św. Łucji przypadało 25 grudnia, gdy była najciemniejsza i najdłuższa noc w roku. Od tego czasu św. Łucje czcimy 13 grudnia.

(wykorzystano informacje KAI)

Dajmund Danuta, Autorzy tekstów, Najnowsze, Orędownicy dnia