Wielki Post
W kalendarzu pod datą 14 lutego 2018 roku znajdziemy kilka informacji: środa popielcowa, dzień zakochanych, dzień chorych na padaczkę, dzień wiedzy o wrodzonych wadach serca…
zdjęcie: www.flickr.com
2018-02-14
Dla osób wierzących bez wątpienia najważniejsza będzie ta pierwsza informacja, oznaczająca, że właśnie wchodzimy w okres Wielkiego Postu, w którym rozważamy mękę i śmierć Pana Jezusa. Jest to okres stosunkowo długi w roku liturgicznym – trwa czterdzieści dni, nie licząc niedziel – i bardzo bogaty w treści.
Popiół
W Środę Popielcową kapłan posypuje nasze głowy popiołem, wypowiadając słowa: „Pamiętaj, prochem jesteś i w proch się obrócisz” lub „Nawracajcie się i wierzcie w Ewangelię”. Popiół jest pozostałością czegoś, co już nie istnieje. Przypomina nam o kruchości, przemijalności – zarówno naszej, jak i całego świata stworzonego. A tym samym, każe zastanowić się, czy nasze codzienne starania, zabieganie, dotyczą rzeczy naprawdę ważnych. Zaprasza nas do przyjrzenia się życiowym priorytetom, ponownego ułożenia hierarchii ważności codziennych spraw.
Pokuta
W Starym Testamencie popiół towarzyszył pokucie – posypywano nim głowę lub siadano na nim, na znak upokorzenia się przed Bogiem, przeproszenia Go za swoje winy, dążenia do nawrócenia. Wielki Post jest także dla nas zachętą do pokuty, czyli żałowania za swoje grzechy, wynagrodzenia za nie oraz podjęcia trudu nawrócenia, zmiany myślenia i postępowania. Pomocą do tego mogą być rekolekcje wielkopostne czy kazania pasyjne, nabożeństwa pokutne: droga krzyżowa, gorzkie żale, a także pokutne praktyki: post, modlitwa i jałmużna.
Wielu z nas podejmuje także dodatkowe praktyki pokutne, rezygnując z różnych przyjemności. Nie bez powodu na początek Wielkiego Postu przypada także Tydzień Modlitw o Trzeźwość Narodu, który rozpoczyna się co roku w ostatnią niedzielę karnawału i trwa do soboty przed I Niedzielą Wielkiego Postu włącznie. Warto pamiętać, że w myśl „Katechizmu Kościoła katolickiego”, „najpewniejszą drogą pokuty jest wzięcie każdego dnia swojego krzyża i pójście za Jezusem” (KKK 1435). Dla członków Apostolstwa Chorych, przyjęte z wiarą cierpienie może stać się okazją do pokuty.
Post
Szczególną praktyką pokutną okresu Wielkiego Postu, od którego zresztą wziął on swoją nazwę, jest post. Dla wielu oznacza on rezygnację z konkretnych potraw, na przykład z mięsa czy słodyczy. Tymczasem już w Starym Testamencie Bóg przez proroków zachęcał do innego postu: „Czyż to jest post, jaki Ja uznaję, dzień, w którym się człowiek umartwia? Czy zwieszanie głowy jak sitowie i użycie woru z popiołem za posłanie – czyż to nazwiesz postem i dniem miłym Panu? Czyż nie jest raczej ten post, który wybieram: rozerwać kajdany zła, rozwiązać więzy niewoli, wypuścić wolno uciśnionych i wszelkie jarzmo połamać; dzielić swój chleb z głodnym, wprowadzić w dom biednych tułaczy, nagiego, którego ujrzysz, przyodziać i nie odwrócić się od współziomków” (Iz 58, 5-7). Dlatego też według św. Jana Pawła II drogami wiodącymi do pojednania z Bogiem i braćmi jest pokonywanie egoizmu, znoszenie niesprawiedliwości i dominacji nad drugim człowiekiem, znoszenie wyzysku innych, pokonywanie grzesznego przywiązania do dóbr materialnych, zwycięstwo nad niepohamowaną przyjemnością („Reconciliatio et paenitentia” nr 8).
Modlitwa
W Wielkim Poście jesteśmy zaproszeni do ofiarowania Bogu więcej czasu na modlitwie. Stąd szczególne wielkopostne nabożeństwa: droga krzyżowa, gorzkie żale, podczas których rozważamy mękę i śmierć Pana Jezusa.
W nauczaniu i życiu Pana Jezusa modlitwa zajmuje szczególne miejsce – jest okazją do bardzo osobistego spotkania z Bogiem Ojcem. Dlatego Jezus zachęcał swoich słuchaczy – i zachęca także nas: „Gdy się modlicie, nie bądźcie jak obłudnicy. Oni lubią w synagogach i na rogach ulic wystawać i modlić się, żeby się ludziom pokazać. Zaprawdę, powiadam wam: otrzymali już swoją nagrodę. Ty zaś, gdy chcesz się modlić, wejdź do swej izdebki, zamknij drzwi i módl się do Ojca twego, który jest w ukryciu. A Ojciec twój, który widzi w ukryciu, odda tobie” (Mt 6, 5-6).
Jałmużna
Ważna praktyką wielkopostną jest także jałmużna, do której swojego syna zachęcał stary Tobiasz: „A wszystkim, którzy postępują sprawiedliwie, dawaj jałmużnę z majętności swojej i niech oko twoje nie będzie skąpe w czynieniu jałmużny! Nie odwracaj twarzy od żadnego biedaka, a nie odwróci się od ciebie oblicze Boga. Jak ci tylko starczy, według twojej zasobności dawaj z niej jałmużnę! Będziesz miał mało - daj mniej, ale nie wzbraniaj się dawać jałmużny nawet z niewielkiej własności! Tak zaskarbisz sobie wielkie dobra na dzień potrzebny, ponieważ jałmużna wybawia od śmierci i nie pozwala wejść do ciemności. Jałmużna bowiem jest wspaniałym darem dla tych, którzy ją dają przed obliczem Najwyższego” (Tb 4, 7-11).
Tą „jałmużną” niekoniecznie musi być ofiara pieniężna – dzisiaj wielu ludzi potrzebuje czyjegoś czasu, serca, zainteresowania. Czas Wielkiego Postu może zatem stać się okazją do spotkania z drugim człowiekiem, porozmawiania z nim, wysłuchania tego, co ma do powiedzenia.
Nawrócenie
Wszelkie praktyki wielkopostne nie mogą być celem samym w sobie – mają służyć naszemu nawróceniu. A to nawrócenie, jak czytamy w „Katechizmie Kościoła katolickiego”, dokonuje się „w życiu codziennym przez czyny pojednania, troskę o ubogich, praktykowanie i obronę sprawiedliwości i prawa, wyznanie win braciom, upomnienie braterskie, rewizję życia, rachunek sumienia, kierownictwo duchowe, przyjmowanie cierpień, znoszenie prześladowania dla sprawiedliwości” (KKK 1435). Niech zatem tegoroczny Wielki Post zaowocuje w naszym życiu przemianą naszych serc, byśmy mogli z radością wyjść na spotkanie ze Zmartwychwstałym Panem.
