Cyberwykluczeni?
By nie zgubić się w pędzącym, cyfrowym świecie, konieczne jest posiadanie zdolności, które umożliwiają rozumienie i poruszanie się po nim. W przypadku osób z młodego pokolenia, wychowujących się w otoczeniu urządzeń cyfrowych, posiadanie takowych umiejętności jest niejako naturalne. Sytuacja wygląda zgoła inaczej, gdy weźmie się pod uwagę pokolenie ich dziadków, którzy funkcjonowania wśród wszechobecnych komputerów muszą uczyć się od podstaw.
zdjęcie: canstockphoto.pl
2020-01-15
W starożytnych cywilizacjach człowiek sędziwy postrzegany był jako nieocenione źródło wiedzy i doświadczenia, a z uwagi na małe prawdopodobieństwo dożycia wieku starszego, seniorzy traktowani byli jako wybrańcy bogów bądź szczególnie wyróżnieni przez los. We współczesnym społeczeństwie, w którym mamy do czynienia z postępującym starzeniem się oraz postępującą informatyzacją życia, sytuacja ludzi starszych wygląda odmiennie. W mentalności społeczeństwa istnieje silnie zakorzeniony pogląd, iż osoby starsze są bierne, niesprawne, zależne od innych, nie potrafią i nie chcą korzystać z nowoczesnych osiągnięć cywilizacyjnych, a starość jest okresem jedynie zmagania się z chorobami, problemami, ograniczeniami i samotnością. Zgodnie z tym negatywnym stereotypem seniorzy często postrzegani są również jako osoby o obniżonych zdolnościach i ambicjach, których rozwój i chęć do dalszej edukacji zostaje zahamowana. Takie postrzeganie ludzi starszych powoduje, że często pozostają oni wyrzuceni poza margines życia społecznego. Tymczasem grupa ludzi starszych jest zróżnicowana pod każdym względem: stanu zdrowia, sprawności fizycznej, sytuacji życiowej, społecznej i ekonomicznej.
Obecnie seniorzy coraz częściej angażują się w różne rodzaje aktywności. Spędzają czas z rodziną i znajomymi, jednocześnie rozwijając swoje pasje. Seniorzy mogą też podejmować pracę zarobkową pomimo osiągnięcia emerytury. Szukają w ten sposób dla siebie miejsca w społeczeństwie poprzez wykorzystanie zdobytej wiedzy i doświadczenia zawodowego. Można także być aktywnym społecznie i całkowicie się w tej działalności spełniać, ale także mieć poczucie satysfakcji i być cenionym i uznawanym przez innych. Można realizować się poprzez działalność wewnątrz rodziny lub poprzez pomoc sąsiedzką. Czas wolny można poświęcić na czytanie książek, słuchanie radia, oglądanie telewizji lub korzystanie z nowych technologii. Można realizować się poprzez edukację na uniwersytetach trzeciego wieku, wolontariat w hospicjach, schroniskach dla samotnych i bezdomnych lub uczęszczanie do klubów seniora, w których można aktywnie i ciekawie spędzać czas wolny wśród rówieśników. Seniorzy mogą także brać czynny udział w życiu Kościoła i parafii, angażując się w różne grupy formacyjne i modlitewne.
Dzisiejsze czasy naznaczone są gwałtownym i nieustającym rozwojem technologii. By nie zgubić się w tym pędzącym i cyfrowym współczesnym świecie konieczne jest posiadanie zdolności, które umożliwiają rozumienie i poruszanie się po nim. W przypadku osób z młodego pokolenia, wychowujących się w otoczeniu urządzeń cyfrowych, posiadanie takowych umiejętności jest niejako naturalne. Sytuacja wygląda zgoła inaczej, gdy weźmie się pod uwagę pokolenie ich dziadków, którzy funkcjonowania wśród wszechobecnych komputerów muszą uczyć się od podstaw.
Dla współczesnych seniorów urządzenia elektroniczne i cyfrowe są zwykle czymś zupełnie nowym, w większości przypadków elementem niekoniecznie niezbędnym w zaspokajaniu potrzeb życiowych, gdyż na przestrzeni lat potrafili oni obejść się bez nowych mediów. Stare media, takie jak radio, gazety, telewizja, są dla nich naturalnym środkiem zdobywania informacji, natomiast komputer osobisty z łączem internetowym, wielofunkcyjny telefon komórkowy, czy też inne mobilne media używane są przez seniorów mniej chętnie. To jednak nie znaczy, że seniorzy całkowicie stronią od nowoczesnych technologii. Na szczęście coraz częściej osoby starsze wchodzą w świat cyberprzestrzeni, bo odkrywają, że ów wirtualna rzeczywistość może być dla nich źródłem informacji i satysfakcji. Seniorzy przekonują się, że Internet to także dobre miejsce na rozwijanie swoich zainteresowań. Można w nim odnaleźć nowe ściegi, wzory do wyszywania, przepisy kulinarne czy wskazówki, jak coś uszyć lub udekorować. Dzięki portalom lokalnym można dowiedzieć się, co ciekawego dzieje się w najbliższym czasie w okolicy, a na stronie parafialnej sprawdzić bieżące ogłoszenia. W Internecie znajduje się także bogata przestrzeń poświęcona Panu Bogu. Korzystając z niej, można umacniać swoją wiarę, poszerzać wiedzę dotyczącą Boga i Kościoła. Rozważania, transmisje, wspólne modlitwy, konferencje, internetowe rekolekcje. Dzięki nim człowiek ma okazję zbliżać się do Boga. Nie zastąpią one oczywiście realnej obecności na Mszy świętej, sakramentów czy modlitwy osobistej, ale mogą wzbogacić przestrzeń wiary, a w chwilach choroby pomóc łączyć się duchowo z uczestnikami liturgii w kościele.
Dlatego zadaniem szczególnie młodszego pokolenia jest pomoc osobom starszym w zmierzeniu się z cyberprzestrzenią. Przecież seniorzy nadal mogą uczyć się nowych rzeczy, zdobywać wiedzę i rozwijać zainteresowania. Trzeba im tylko pomóc przezwyciężyć początkowe obawy i strach przed tym, co nowe i nieznane.
