O radosnym oczekiwaniu na Jahwe-Króla
Bóg przychodzi jako Król odziany w majestat. Proszę o otwarcie Pisma Świętego na Psalmie 98.
zdjęcie: canstockphoto.pl
2022-12-06
Psalm 98 jest jednym z sześciu psalmów tworzących grupę hymnów o królowaniu Jahwe (Ps 47; 93; 96; 97; 98; 99). Posiada on wiele cech wspólnych z Ps 96 – kilkakrotnie powtarza jego myśl (werset 1 = Ps 96, 1; werset 7 = 96, 11; werset 9 = 96, 13) oraz odznacza się zbliżoną strukturą: I. Wezwanie do wysławiania Jahwe (wers 1bc) wraz z uzasadnieniem (wersy 1de-3); II. Wezwanie wszystkich ziem do wychwalania Jahwe (wersy 4-6); III. Wezwanie morza, rzek, gór i całego świata do radosnej czci Jahwe (wersy 7-8) wraz z uzasadnieniem (wers 9). Podobieństwo obydwu utworów może wskazywać na ten sam czas (przyjmuje się V wiek przed Chrystusem) i środowisko powstania lub na tego samego autora. Nie sposób jednak określić, który z nich powstał pierwszy.
Psalm jest wspomnieniem dzieł dokonanych przez Jahwe w historii Izraela i na korzyść Izraela, ale też wybiega myślą w przyszłość, kiedy to Jahwe przybędzie osądzić wszystkie narody ziemi. Jest On królem Izraela, ale również królem wszystkich ludów i całej natury.
Psalmista wzywa, by śpiewać dla Jahwe „pieśń nową” (wers 1b), która w kontekście dwóch następnych wersów wiąże się ze zwycięstwem militarnym (zob. także Ps 33, 3; 40, 4; 96, 1; 144, 9; 149, 1; Iz 42, 10; Ap 5, 9; 14, 3). W znaczeniu szerszym wyrażenie to zachęca wyznawców Jahwe, by z okazji każdego święta lub z potrzeby uwielbienia Boga przygotowali nowy utwór, którym będą czcili swojego Boga. Nowa pieśń to także symbol nowej rzeczywistości, w której przychodzi żyć konkretnemu człowiekowi lub całej społeczności.
Wersy 1de-3 uzasadniają potrzebę śpiewania na cześć Jahwe. Wiąże się ona z cudami, których Bóg dokonał wobec narodów (wers 2), na korzyść domu Izraela (wers 3). Ostatecznie „wszystkie krańce ziemi ujrzały zbawienie Boga naszego” (wers 3). Tego rodzaju rozpiętość adresatów i obserwatorów stanowi aluzję do wielkich wydarzeń z historii Izraela – np. wyprowadzenie ludu z niewoli egipskiej (zob. Księga Wyjścia) lub co wydaje się bardziej prawdopodobne uwolnienie z niewoli babilońskiej (zob. Księga Ezdrasza). Wielkim wydarzeniem mogło być również nagłe wycofanie się Asyryjczyków, próbujących w 701 roku przed Chrystusem zdobyć Jerozolimę (zob. 2 Krl 19, 35-36; 2 Krn 32, 20-22) – albo odzwierciedla cały wachlarz zwycięstw Jahwe w dziejach narodu wybranego. Odniesienie do prawicy i świętego ramienia Jahwe (wers 3; Wj 15, 6; Pwt 33, 2; Ps 78, 54; 118, 15-16; Iz 52, 10; 59, 16; 63, 5) podkreśla potęgę Boga oraz Jego zwycięstwa wobec wrogów Izraela. Bóg nie zapomniał o tych, którym przez przymierze obiecał pomoc i opiekę.
Druga część Psalmu (wersy 4-6) wskazuje na konieczność zaangażowania się w wychwalanie Boga przez „wszystkie ziemie” (wers 4). Wyrażenie to definiuje wszystkie narody i ludy żyjące na całej ziemi. Miały już one możliwość poznać potęgę i sprawiedliwość Boga (wers 2) i Jego troskę o Izraela (wers 3), obecnie są one wzywane do oddania hołdu Jahwe. Różnorodność form muzycznych, przez które mają wyrazić swoją cześć wobec Jahwe, nawiązuje do muzycznego wysławiania Boga w świątyni jerozolimskiej (zob. 2 Krn 29, 25-30; Ezd 3, 10-13) oraz do ceremoniału powitania króla ziemskiego (zob. 1 Sm 10, 24; 1 Krl 1, 39-40; 2 Krl 11, 12-14).
Do chóru tworzonego przez ludy wszystkich krańców ziemi, wezwana jest również cała natura i wszystko, co tworzy świat (wersy 7-8). Zastosowana w tych wersach personifikacja natury znana jest także z innych tekstów biblijnych (zob. np: Hi 38, 7; Iz 55, 12).
Psalmista kreśląc obraz muzycznego gremium, mającego powitać Jahwe-Króla (wersy 4-8) podkreśla, że chociaż przychodzi On jako Sędzia świata, Jego przybycie wzbudza powszechną radość, gdyż przywróci sprawiedliwość i prawość (wersy 9). Bóg uczyni nowym to, co od wieków jest już stare i znane (zob. Iz 65, 17; 2 P 3, 13; Ap 21, 1), tak jak kompozytor napisze nową pieśń, z powszechnie znanych i stosowanych już nut.
Lekturę tego Psalmu zakończmy refleksją Michaela Goonan: „Spróbujmy wyobrazić sobie dzieci bawiące się razem, kiedy jedno z nich zostanie zranione. Matka dziecka biegnie do niego i pragnie mu pomóc. Obserwując matkę dziecka, podziwiamy jej miłość względem niego. Wiemy, że ona nie darzy tym samym uczuciem żadnego z nas. Nawet nie oczekujemy tego od niej. Imponuje nam jednak jej miłość do swego dziecka.
Podobna sytuacja jest przedstawiona w Psalmie 98, gdzie wszystkie narody obserwują wielką miłość Boga do Izraela. Narody te są ukazane jako obserwatorzy, ale nie jako przedmioty Jego miłości. Niezależnie od tego, są one zaproszone do wielbienia Boga za wierną miłość do Izraela. Jednakże z przyjściem Chrystusa, narody uczą się czegoś wspaniałego. Odkrywają, że nie są tylko obserwatorami miłości Bożej wobec innych, ale że one same są również jej odbiorcami. Jak św. Piotr Apostoł powie: «Przekonuję się, że Bóg naprawdę nie ma względu na osoby. Ale w każdym narodzie miły jest Mu ten, kto się Go boi i postępuje sprawiedliwie» (Dz 10, 34-35)”.
Zobacz całą zawartość numeru ►
