O wierze i życiu
Z Księgi Psalmów. Jeśli człowiek wybiera Boże drogi, wówczas w przedziwny sposób porządkuje się jego codzienne życie. Proszę o otwarcie Pisma Świętego na Psalmie 16.
zdjęcie: canstockphoto.pl
2013-07-30
Psalm 16 należy do grupy psalmów, których interpretacja przysparza sporo trudności. Wiążą się one zarówno z przekładem tekstu hebrajskiego na języki nowożytne, jak i z rozumieniem przetłumaczonych treści. Nie oznacza to jednak, że należy pomijać go w osobistej modlitwie czy studium. Człowiek, który pragnie z uwagą rozważać Psalm 16, spotka się z modlitwą ufności, ubraną w szaty hymnu, w których można dostrzec mądrościowe hafty. Wszystko to tworzy poetycki obraz: wiary w Boga, pogańskich zagrożeń, drogi ku śmierci oraz drogi ku życiu.
Psalm 16 otwiera wprowadzenie (wers 1). Dalej następuje pierwsza część poetycka (wersy 2-6) – wyznanie wiary: „tak” dla Jahwe (wers 2); „nie” dla obcych bogów (wersy 3-4); ponowne „tak” dla Jahwe (wersy 5-6) oraz druga część poetycka (wersy 7-11) – ścieżki życia: wprowadzenie z błogosławieństwem (wers 7); droga uwalniająca z grobu (wersy 8-10); droga do pełni życia (wers 11). Antyfonę wprowadzającą (wers 1) znajdujemy też w innych psalmach (np. Ps 7, 2; 11, 1). Odzwierciedla ona zaufanie oranta oraz dwukierunkowe działanie – Boga, który osłania człowieka oraz człowieka polecającego się Bożej opiece.
Pierwszą część poetycką (wersy 2-6), rozpoczynają słowa psalmisty, które świadczą o jego świadomym wyborze Boga. Dla oranta jest On Panem i najwyższą wartością życia (wers 2). Wybór Boga nie niszczy człowieka, nie pozbawia go wolności, nie przeszkadza w rozwoju. Umieszczenie Boga na pierwszym miejscu w swoim życiu, pozwala na właściwe i mądre umiejscowienie wszystkich innych spraw. Wiara i codzienne życie nie są wobec siebie w opozycji. Wiara w Boga wymaga jednak konkretnych decyzji i uczciwości, na co wskazują wersy 3-4. Nie można żyć z Bogiem, równocześnie skłaniając się ku obcym bogom. To, co w czasach psalmisty mogło odnosić się do czczonych przez antyczny świat bóstw, dzisiaj może oznaczać to wszystko, co człowiek stawia w miejsce Stwórcy.
Wiara w Boga jest dobrobytem (inaczej dobrym życiem), skarbem (wersy 5-6). Psalmista wyraził to za pomocą terminów, które w jego języku i kulturze wyrażały obfitość i dobrodziejstwo: „bogactwo”, „kielich”, „dział wspaniały”, „dziedzictwo”. Może być on spokojny, gdyż Jahwe czuwa nad jego życiem. Kluczowym przesłaniem tekstu nie jest jednak wskazanie na dary, ale na ich Dawcę. Przyjmując łaski od Boga, nie można pominąć samego Boga, gdyż to On jest największym darem dla człowieka. Tak kształtowana wiara staje się zaufaniem. Bóg nie jest już tylko źródłem dobrodziejstw, ale inicjatorem i adresatem żywej relacji. Jej przestrzenią jest miłość, a obustronne dary są jej wyrazem.
Drugą część poetycką (wersy 7-11) inicjuje wdzięczność psalmisty za mądrość, którą otrzymał. Nie chodzi tu o wiedzę, ale o mądrość dotyczącą drogi życia. Autor natchniony chce nam wskazać, skąd pochodzi jego pewność i wytrwałość na drodze życia. Jahwe jest jego doradcą, przewodnikiem i towarzyszem drogi, niezależnie od pory dnia i nocy (wers 7), dlatego z całą odpowiedzialnością psalmista może powiedzieć, że „nic mną nie zachwieje” (wers 8) i wcale nie są to słowa naiwności lub pychy. Jakby widział na drodze swojego życia Jahwe, który idzie obok niego, a gdy droga staje się niebezpieczna, kroczy przed nim. Wiara czasem pozwala dostrzec wędrującego obok nas Boga.
Przemierzanie życia z Bogiem rodzi radość i pokój, co nie musi oznaczać świętego spokoju. To także świadomość, że chociaż kiedyś złożą mnie do grobu, to jednak nie będzie to miejsce mojego przeznaczenia, ale jedynie oczekiwania (wersy 9-10). Bóg nie zapomina o Swoich przyjaciołach.
Ostatni wers Psalmu 16 zawiera trzy symbole radości: drogę do życia, oblicze Boga i prawicę Boga. Pierwszy – znany w wielu kulturach – przedstawia ziemską egzystencję i odwieczne pragnienie, aby ludzkie życie nie kończyło się tylko śmiercią, w której człowiek, jak w niezabezpieczonej przepaści, bezpowrotnie by ginął. Drugi nawiązuje do bliskości i prostoty wobec Boga, z którym – jak z przyjacielem – będzie można spotkać się twarzą w twarz (zob. Księga Wyjścia 33, 11). Obraz trzeci symbolizuje wyróżnienie i bezpieczeństwo, gdyż w starożytności, po prawicy (np. króla) zasiadali jego najbliżsi lub najbardziej zasłużeni.
Psalm 16 to wiara i życie, zaufanie i umieranie, a w tym paradoks – nawet śmierć nie jest straszna, gdy człowiek idzie przez życie z Bogiem. Odpowiadamy za decyzje, które podejmujemy, cały czas kształtujemy nasze życiowe dziedzictwo i chociaż na horyzoncie naszego ludzkiego istnienia pojawia się grób, to jednak „nasz Towarzysz drogi” przeprowadza nas dalej. Za grobem jest bowiem Życie.
Zobacz całą zawartość miesięcznika ►
