O Bogu, który jest sprawiedliwym Sędzią
Z Księgi Psalmów. Bóg jest sprawiedliwym sędzią pełnym miłosierdzia. Nie musimy się Go obawiać, ale przychodzić do Niego. Proszę o otwarcie Pisma Świętego na Psalmie 9.
zdjęcie: BACKGROUNDS.HD
2015-07-31
Psalm 9 otwiera grupę psalmów, których cechą charakterystyczną jest alfabetyczna budowa (zob. Ps 9; 10; 25; 34; 111; 112; 119; 145). Polega ona na tym, że początkowe słowa wiersza (pierwszego, drugiego lub trzeciego) albo nawet kolejne części utworu (jak w Ps 119), rozpoczynają się od poszczególnych liter alfabetu hebrajskiego. Prawdopodobnie struktura ta ułatwiała objaśnianie tych psalmów lub uczenie się ich na pamięć. We współczesnych przekładach Psałterza zjawisko to eksponuje się przez podanie po lewej stronie utworu nazwy litery hebrajskiej inicjującej dany wers.
Analizowany utwór jest poematem dziękczynno-błagalnym, w którym wyróżniamy trzy sekcje tematyczne: nagłówek (wers 1); sekcja I (wersy 2-3): uwielbienie; sekcja II (wersy 4-13): wdzięczność; sekcja III (wersy 14-21): apel skierowany do Boga, który jest sprawiedliwym sędzią.
Zwróćmy również uwagę na nagłówek. Dyrygent chóru otrzymał informację, że utwór ten należy wykonywać na melodię „Mut labben”. Dzisiaj zapis ten jest dla nas niezrozumiały. Nie potrafimy go nawet dokładnie przetłumaczyć. Najczęściej przykłada się go jako „o śmierci syna” lub „o tajemnicach syna”. Sformułowanie to ukazuje starożytną praktykę, śpiewania kilku utworów według tej samej melodii (zob. np.: Ps 8, 1; 22, 1; 45, 1; 46, 1).
Wśród technicznych wskazówek dotyczących wykonania tej pieśni, po jej prawej stronie spotykamy ponadto dwa niejasne pojęcia: wielokrotnie stosowany w Psałterzu termin sela, który prawdopodobnie oznacza pauzę lub zmianę tonacji oraz higgajon, występujący jeszcze w Ps 19, 15; 92, 4 i w Księdze Lamentacji 3, 62. Może on oznaczać zarówno medytację, rozważanie, jak i dodatkowy dźwięk w tym miejscu (np. cytry). Wszystkie te wskazówki, choć współcześnie nam obce w swym przekazie, mogą nas uwrażliwiać na troskę o piękno recytacji lub śpiewu poszczególnych psalmów. Każdy z nich jest przecież modlitwą, spotkaniem z Bogiem. Orant prawdopodobnie oznacza pauzę lub zmianę tonacji oraz higgajon, występujący jeszcze w Ps 19, 15; 92, 4 i w Księdze Lamentacji 3, 62. Może on oznaczać zarówno medytację, rozważanie, jak i dodatkowy dźwięk w tym miejscu (np. cytry). Wszystkie te wskazówki, choć współcześnie nam obce w swym przekazie, mogą nas uwrażliwiać na troskę o piękno recytacji lub śpiewu poszczególnych psalmów. Każdy z nich jest przecież modlitwą, spotkaniem z Bogiem. Orant
w Psalmie 9 rozpoczyna to spotkanie od wychwalania Boga i wyrażenia Jemu wdzięczności. Jest pełen entuzjazmu, wielokrotnie doświadczył Bożej interwencji. Śpiewem chce uzewnętrznić swoją radość (wersy 2-3).
Czyni to w sekcji II (wersy 4-13). Najpierw opowiada o osobistym doświadczeniu Bożej pomocy (wersy 4-5), by następnie wskazać na bardziej uniwersalny aspekt Bożej działalności (wersy 6-7). Ukazuje Boga jako sprawiedliwego sędziego, zasiadającego na swym tronie w Wieczności, do którego zwrócić się może każdy uciśniony. Pomimo majestatu i tajemnicy, Bóg jest blisko tych, którzy Go szukają; jest schronieniem dla tych, którzy źle się mają (wersy 8-11).
Psalmista zachęca współwyznawców, aby wraz z nim wychwalali Boga, który jest gwarantem sprawiedliwości (wersy 12-13). W wersie 13 użył wymownego sformułowania „mściciel krwi” (dosłownie „szukający krwi”), który na kartach Starego Testamentu odnosił się do obowiązku pomszczenia przelanej krwi (zob. Lb 35, 9-34; Rdz 4, 10-15; 9, 5-6; Iz 26, 21).
W trzeciej części naszego utworu (wersy 14-21), orant zwraca się do Jahwe z prośbą o pomoc. Odsłania swoje osobiste udręczenie, przeciwstawia „bramom śmierci” (symbol Szeolu, smutnej krainy umarłych), „bramy córy Syjonu” (symbol świątyni Jerozolimskiej) /wersy 14-15/. Błaga o uwolnienie od tych, którzy go poniżają i odbierają pokój życia. Ufa, że ponownie będzie mógł radować się z Bożej pomocy. Wersy 16-19 zawierają przeświadczenie, że ten, kto na drugich zastawia zasadzki, z czasem sam w nie wpada, a kto krzywdzi, z czasem sam dozna krzywdy (zob. Ps 7, 16; Mt 26, 52). Nawiązują one także do sądu powszechnego (wersy 18-19), który będzie obejmował zarówno tych, którzy żyją w codzienności z Bogiem, jak i tych, którzy już o Nim zapomnieli.
Psalm kończy powtórne zwrócenie się do Jahwe – sprawiedliwego sędziego (wersy 20-21). Psalmista prosi, aby ludzie odczuwali respekt i bojaźń wobec Jahwe. Wie, że tam gdzie jest prawdziwy szacunek wobec Boga, tam będzie również autentyczne poszanowanie każdego człowieka. Stawianie siebie w miejsce Boga prowadzi do lekceważenia praw innych ludzi, zwłaszcza tych, którzy sami obronić się nie mogą.
Psalm 9 przypomina prawdę, że Bóg jest sędzią sprawiedliwym, który za dobro wynagradza, a za zło karze. Jego władza sędziowska obejmuje wszystkich ludzi, niezależnie od faktu, czy Jego istnienie jest przyjmowane przez poszczególne osoby, czy też nie. Jest jednak sędzią miłosiernym, który daje człowiekowi czas na poprawę. Możliwość ta istnieje tak długo, jak długo trwa ziemskie życie człowieka. Potem będzie już tylko zatwierdzenie tego, czego człowiek sam pragnął.
Zobacz całą zawartość numeru ►
