Między prawdą a zakłamaniem
Wspominając dzisiaj św. Ireneusza z Lyonu, jednego z największych obrońców chrześcijaństwa w jego pierwszych latach, zastanawiamy się nad prawdą w wierze, nad tym co jest fałszywym, a co autentycznym nauczaniem o Bogu. Św. Ireneusz oddał życie za wiarę i poświęcił je prawie w całości dla obrony podstawowych prawd o naszym Zbawicielu. Chociaż jest niedoścignionym wzorem do naśladowania, któremu ciężko dorównać, to jednak wzmaga w nas refleksję na temat tego, jak rozróżniać prawdę od fałszu, dobro od zła, właściwe twierdzenie od pomyłki…
ks. Grzegorz Wąchol
2017-06-28
Co jakiś czas, również współcześnie, pojawiają się fałszywi prorocy. Nie trzeba cofać się do czasów z początku epoki chrześcijańskiej, gdzie jak grzyby po deszczu, wyrastały nowe sekty: manichejczycy, arianie, dokeci, a z czasem również w późniejszych latach waldensi, protestanci, Świadkowie Jehowy i inni. Także dzisiaj odnaleźlibyśmy osoby, skupiające wokół siebie swoich zwolenników, którzy tworzą błędne twierdzenia dotyczące wiary. Jedne są bardziej wyraziste, inne można by powiedzieć drugorzędne. Idealnym przykładem są proroctwa Świadków Jehowy dotyczące końca świata i powtórnego przyjścia Mesjasza na Ziemię. Takie zapowiedzi, w ciągu ich prawie 150-cio letniej historii pojawiały się wielokrotnie i oczywiście zawsze były fałszywe. Inny, może nieco lżejszy przykład to wrogie nastawienie niektórych grup wewnątrz Kościoła, do przejmowania Komunii na rękę (chociaż ta tradycja się czasów samego Jezusa!).
Dla przeciętnego katolika, nie angażującego się w jakieś nadzwyczajne badanie doktryny chrześcijańskiej, stwierdzenie tego, czy dane twierdzenie jest prawdziwe czy fałszywe może być trudne. Skąd ktoś nie związany bezpośrednio z teologią może wiedzieć, czy coś, co nagle ogłasza się jako religijną nowinę jest słuszne, czy nie? Szczególnie jeśli ogłaszający jest osobą duchowną, której należałoby w dziedzinie wiary zaufać. Mamy przecież mnóstwo przykładów księży, którzy odwrócili się od Kościoła z różnych powodów, niekiedy także przez to, że głosili błędne opinie o Bogu, brnąc np. w ideologie liberalne, czy skrajnie prawicowe, wręcz nacjonalistyczne.
We fragmencie, który dzisiaj rozważamy Chrystus jasno mówi, że z człowiekiem jest jak drzewem, jego przydatność można łatwo rozpoznać po owocach, które wydaje z siebie. Nie można zbierać winogron z cierni lub fig z ostu. Tylko dobre drzewo rodzi owoce smaczne, miłe w wyglądzie i przydatne do życia. Jeśli ktoś głosi dziwne, niesprawdzone poglądy, z którymi nie zgadza się lud wierny Kościoła, jeśli te teorie przynoszą więcej szkody niż pożytku, to choćby i był biskupem, może się mylić. Kościół miał prostą zasadę uznawania tego co słuszne i za takie uważał poglądy ogłaszane w ten sam sposób od zawsze, wszędzie, zgodne z Ewangelią. Jeśli jakaś opinia, zdanie, teoria, zgadza się z tymi trzema zasadami, to możemy być przekonani o jej słuszności. W innym wypadku wielce prawdopodobna jest pomyłka.
Dla każdego wierzącego, niezależnie od swojego stanu, wykonywanej profesji, czy posiadanego stanowiska, z pewnością przydatny będzie tzw. zdrowy rozsadek w rozróżnianiu prawdy i fałszu religijnego. Każdy kto jest uczciwy, żyje w zgodzie ze swoim sumieniem i rozwija w sobie zdolność do refleksji, może rozróżnić to co właściwe od pomyłek. Trzeba tylko wzbudzić w sobie miłość do przemyślania tego co przeżywamy, na co patrzymy i czego doświadczamy. W innym wypadku staniemy się całkowicie ciemną masą przyjmującą wszystko tak jak nam się podoba, a tym samym będziemy podatni na różnego rodzaju manipulacje. Z resztą, dokładnie w te sposób działa tzw. metoda teologii praktycznej, tzn. tej części nauki o Bogu, która próbuje wdrażać suchą teorię w życie. Opiera się ona na obserwacji, analizie tego co zaobserwowane i wyciąganiu wniosków, które będą miały charakter praktyczny Jeśli każdy z nas, na swoim poziomie, zastosuje tę metodę, to będzie skazany na sukces, także ten rozumiany, jako kroczenie po właściwych ścieżkach wiary, przybliżających nas do Boga.
