Po prostu dobra
Święta Agata jest patronką Sycylii, miasta Katanii oraz kobiet cierpiących na nowotwory i inne choroby piersi.
2019-09-30
Dwa sycylijskie miasta – Palermo i Katania – ubiegają się o sławę wydania na świat tej świętej Męczenniczki. Gdzie faktycznie Agata przyszła na świat, nie wiadomo. Wiadomo natomiast, że męczeńską śmierć poniosła w Katanii w 251 roku.
Piękne ciało i piękna dusza
Wiadomości o św. Agacie znaleźć można przede wszystkim w aktach jej męczeństwa. W pierwszych wiekach chrześcijaństwa istniał bowiem zwyczaj, że sporządzano akta męczenników; większość z nich nie przetrwała do naszych czasów. Akta męczeństwa Agaty pochodzą dopiero z V wieku. Urodziła się w bardzo zamożnej rodzinie chrześcijańskiej. Odznaczała się nadzwyczajnym wdziękiem i pięknością. Tradycja głosi, że rodzice nadali jej greckie imię Agatha, które po polsku oznacza „dobra”, bo oprócz zewnętrznego piękna wyróżniało ją także szlachetne usposobienie.
Uroda Agaty przyciągała spojrzenia licznych adoratorów. Zwrócił na nią uwagę również sycylijski namiestnik imieniem Kwincjan, proponując jej małżeństwo. Ponieważ Agata postanowiła swoje życie poświęcić Bogu, ślubując Mu dozgonne dziewictwo, odrzuciła oświadczyny Kwincjana. Ten poczuł się niezwykle urażony i poprzysiągł zemstę. Domyślił się, że odmowa Agaty ma związek z jej wiarą i postanowił nakłonić ją do porzucenia chrześcijaństwa. Trwały wówczas prześladowania chrześcijan, zarządzone przez cesarza Decjusza. Kwincjan aresztował więc Agatę. Próbował ją zniesławić przez pozbawienie jej dziewiczej niewinności, dlatego oddał ją pod opiekę pewnej rozpustnej kobiety, imieniem Afrodyssa. Kiedy te działania spełzły na niczym, namiestnik skazał Agatę na tortury, podczas których odcięto jej piersi. W tym czasie miasto nawiedziło trzęsienie ziemi, w którym zginęło wielu pogan. Przerażony namiestnik nakazał zaprzestać mąk, gdyż dostrzegł w tym karę Bożą. Ostatecznie Agata poniosła śmierć, rzucona na rozżarzone węgle.
Rosnący kult
Rok po śmierci Agaty na Sycylii wybuchł wulkan Etna i lawa zagrażała Katanii. Wówczas ludność udała się z procesją do grobu Agaty, kierując w stronę lawy jej welon, który podczas jej tortur w ogniu jako jedyny nie uległ spaleniu. Lawa zmieniła swój kierunek i Katania została ocalona. Od tego czasu Agata była czczona jako święta chroniąca od ognia, a jej welon słynął z cudownych uzdrowień.
Papież Symmachus wystawił ku jej czci w Rzymie przy Via Aurelia okazałą bazylikę. Kolejną świątynię w Rzymie poświęcił jej św. Grzegorz Wielki w roku 593. Wreszcie papież Grzegorz II przy bazylice św. Chryzogona na Zatybrzu wystawił ku jej czci trzeci rzymski kościół. Dowodzi to wielkiej czci, jaką otaczano ją w owych czasach.
Obecnie w dzień św. Agaty (5 lutego) poświęca się pieczywo, sól i wodę, które mają chronić domostwa od pożarów i piorunów. Niegdyś, szczególnie w Katanii, poświęcone kawałki chleba wrzucano do ognia, by wiatr odwrócił pożar w kierunku przeciwnym. W dniu jej pamięci karmiono bydło poświęconą solą i chlebem, by je uchronić od zarazy. Święta Agata jest patronką Sycylii, miasta Katanii oraz kobiet cierpiących na nowotwory i inne choroby piersi.
Zobacz całą zawartość numeru ►